سید رکن‌الدین محمد قاضی حسینی یزدی امامزاده سید رکن‌الدین محمد (علیه السلام) در حدود سال ۶۵۸ ه.ق در یزد به دنیا آمد دانشمند دینی، عارف، قاضی و نیکوکار ایرانی بود.

سب شریف سید رکن‌الدین با چهارده واسطه به امام ششم به شرح «سید رکن‌الدین محمدبن قوام الدین محمدبن نظام الدین علی بن ابی محمد شرفشاه بن ابی المعالی عربشاه بن ابی محمد بن ابی الطیب زیدبن ابی محمد حسن بن احمد بن عبیداله بن ابی جعفر محمدبن علی ابی الحسن بن عبیداله بی احمدالشعرانی بن علی العریضی بن امام جعفرصادق(علیه السلام) می رسد.
سید ابوالمکارم بن رکن‌الدین محمد قاضی حسینی نواده بزرگوار حضرت ابوجعفر و از سادات بسیار جلیل القدر و سیدی بزرگوار و از عالمان بزرگ یزد بود او قاضی شهر یزد و مورد رجوع عموم اهالی در زمان خود بود و در محله وقت و ساعت زندگی می کرد و بنیانگذار کتابخانه و مدرسه‌ای در آن زمان بود. این عالم در زمان حکومت ابوسعید بهادرخان زندگی کرده و از بزرگان و حاکمان آن دوران محسوب می‌شود. وی در زمان حیات خود، ابتدا نقابت سادات شهرهایی همچون اصفهان، نائین و یزد را برعهده داشت و سپس به عنوان قاضی القضات شهر یزد منصوب می‌شود. . پدرش سید قوام‌الدین محمد از ریاضیدانان و نقبای یزد بود. از این رو سید رکن‌الدین معارف علوم و ریاضی را از پدر آموخت و به رشد و بالندگی رسید.

پدرش سید قوام‌الدین یزدی ریاضی‌دانان یزدی و خانواده آن‌ها از سادات عریضی بودند. سید رکن‌الدین در درگیری‌های فرقه‌ای یزد شرکت داشت، به همین جهت اتابک یوسف شاه او را پس از شکنجه و آزار در بازار شهر گردانید و در چاه قلعه خورمیز به بند کشید. در پی این اتفاق، سید شمس‌الدین فرزند سید رکن‌الدین شبانه برای دادخواهی پدرش به تبریز رفت و چون با رشیدالدین فضل‌الله همدانی وزیر سلطان ابوسعید بهادرخان آشنایی داشت توانست حکم آزادی پدرش را بگیرد. سید رکن‌الدین پس از آزادی به حج رفت و به همراه پسرش به فعالیت‌های نیکوکارانه پرداخت. مدرسه رکنیه را تأسیس کرد و تا پایان عمر به قضاوت و رسیدگی به امور مدرسه پرداخت و و پس از عمری پرخیر و برکت عاقبت در سال ۷۳۲ هـ ق درسن ۷۴ سالگی درشهر یزد وفات نمود .

بقعه‌ یا آرامگاه سید رکن‌الدین در کنار مسجد جامع کبیر یزد و به فاصله‌ای بالغ بر یک متر پایین‌تر از سطح کوچه‌ی سید رکن‌الدین قرار گرفته است. نقشه‌ی عمارت بر جای مانده از بنای اولیه، از مربعی به طول ضلع داخلی آن که حدود ۸۶ متر و ۱۱ سانتی‌متر و ضلع خارجی آن ۶۰ متر و ۱۴ سانتی‌متر و ضخامتی برابر با ۴۰ متر و ۱۰ سانتی‌متر برآورد شده است. و  بنای آن ازشاهکارهای معماری اسلامی قرن هشتم هجری به شمار می رود که شامل مدرسه ی قدیمی، رصدخانه، کتابخانه، بیت الادویه (داروخانه)، دارالشفا، خانقاه و مسجد می باشد. همچنین این بقعه به واسطه ی اهمیت رصدخانه آن به «مسجد وقت و ساعت» نیز معروف می باشد و مدرسه ی رکنیه را «ام البقاع مدارس یزد» نامیده اند.
بقعه سید رکن‌الدین که بازمانده آن مجموعه وسیع است که در اصل گنبد مدرسه رکنیه بوده و گاه برخی از مردم یزد از آن به عنوان مسجد سید رکن‌الدین یاد می کنند. همچنین به اعتبار رصدخانه آن به نام مسجد وقت و ساعت نیز نامیده شده است.

بقعه سید رکن‌الدین دارای یک در ورودی می باشد . چهار طرف حیاط طاق نمای بزرگ آجری به چشم می خورد.درضلع شرقی صحن با خریدن خانه مجاور درصدد افزودن فضای بقعه بر آمده اند .بدنه دیوار صحن با آجر پوشیده شده است . کف صحن و داخل بقعه با آجر مفروش شده است . طرفین سردر ورودی بقعه سید رکن الدین از جهت شمال ، دارای دو صفه که هر یک از دو غرفه تشکیل شده است . وقف‌نامه تمامی موقوفات سید رکن‌الدین و پسرش سید شمس‌الدین در کتابی به نام جامع‌الخیرات نگاشته شده

منبع: https://cafesour.ir مریم توکلی

https://fa.wikipedia.org